Pierwsza taka ustawa w Europie. W sobotę mijają 234 lata od uchwalenia Konstytucji 3 maja. Kiedy i gdzie dokument został podpisany? Kto doprowadził do jego powstania? Odpowiadamy na podstawowe pytania. Konstytucja 3 maja uznawana jest za pierwszą w Europie i drugą na świecie ustawę regulującą organizację władz państwowych, a także prawa i obowiązki obywateli. Dokument ten zmieniał ustrój państwa na monarchię konstytucyjną, znacząco ograniczając demokrację szlachecką.W konstytucji zawarto wiele istotnych zmian, m.in. zniesienie liberum veto, czyli przysługujące każdemu posłowi prawo do zerwania Sejmu i unieważnienia wszystkich uchwał poprzez okrzyk "liberum veto", wzmocnienie władzy wykonawczej króla i rządu, ustanowienie dziedziczność tronu, przepisy poprawiające sytuację mieszczan i chłopów. Kiedy została uchwalona Konstytucja 3 maja?Konstytucja 3 maja została uchwalona 3 maja 1791 roku, w okresie obrad Sejmu Czteroletniego, zwanego także Wielkim (1788–1792). Był to czas głębokiego kryzysu Rzeczypospolitej Obojga Narodów, osłabionej wewnętrznymi sporami, nadużywaniem liberum veto i wpływami sąsiednich mocarstw. Data ta stała się symbolem polskiej walki o suwerenność, a Święto Narodowe Trzeciego Maja jest dniem ustawowo wolnym od pracy.Konstytucja 3 maja – gdzie ją uchwalono?Konstytucja została uchwalona w Zamku Królewskim w Warszawie, który w tamtym czasie był centrum politycznym Rzeczypospolitej. Obrady Sejmu Czteroletniego odbywały się w specjalnie przygotowanej Sali Senatorskiej. Do uchwalenia Konstytucji 3 maja doszło w warunkach niemal konspiracyjnych – zwolennicy reform przyspieszyli obrady, wykorzystując nieobecność wielu przeciwników zmian.Czytaj także: „Źli” Niemcy i Chrobry-buntownik. Komuniści absurdalnie przepisali historięKto brał udział w uchwaleniu Konstytucji 3 maja?W pracach nad dokumentem uczestniczyli posłowie i senatorowie Sejmu Czteroletniego, reprezentujący różne stany. Byli wśród nich głównie przedstawiciele szlachty, ale także mieszczanie, którzy zyskali większe znaczenie dzięki reformom.Postacie kluczowe dla uchwalenia Konstytucja 3 maja to: król Stanisław August Poniatowski, który popierał reformy i był głównym autorem dokumentu, Ignacy Potocki – autor pierwotnej wersji tekstu, odrzuconej w 1790 roku przez króla i sejm, Hugo Kołłątaj – ideolog, który zredagował dokument, oraz Stanisław Małachowski, marszałek Sejmu, który kierował obradami.W pracach uczestniczyli także inni patrioci i reformatorzy. Reformom sprzeciwiała się z kolei część konserwatywnej magnaterii, przywiązana do liberum veto.Do kiedy obowiązywała Konstytucja 3 maja?W 1792 roku Konfederacja Targowicka – wspierana przez Rosję grupa konserwatywnych magnatów – doprowadziła do obalenia reform. Za datę końca obowiązywania dokumentu uznaje się 24 lipca 1792 roku, gdy król Stanisław August Poniatowski przystąpił do Konfederacji Targowickiej. Formalnie Konstytucja 3 maja przestała być obowiązującym aktem prawnym 23 listopada 1793 roku, kiedy Sejm grodzieński uznał Sejm Czteroletni za niebyły.Ostatecznie Rzeczpospolita zniknęła z mapy po trzecim rozbiorze w 1795 roku. Mimo krótkiego obowiązywania, Konstytucja 3 maja pozostaje symbolem walki o wolność i reformy.Zobacz też: Rumuni tęsknią za dyktatorem. Kto jest kim w wyborach prezydenckich?