Słowa, które przejdą do historii. W niedzielę papież Franciszek pojawił się w południe czasu lokalnego na wózku inwalidzkim i pobłogosławił tłum. Po słowach „Buona Pasqua!” (Wesołych Świąt Wielkanocnych!), zaznaczył, że jego przesłanie zostanie odczytane przez kogoś innego. Dziś wiadomo, że to było jego ostatnie orędzie do wiernych... Ostatnie wielkanocne orędzie Franciszka nawoływało do zakończenia przemocy na całym świecie i do okazania współczucia zmarginalizowanym ludziom na całym świecie.„W tym dniu pragnę, abyśmy wszyscy na nowo z nadzieją spojrzeli w przyszłość i odnowili nasze zaufanie do innych, także tych, którzy są od nas inni, którzy pochodzą z odległych krain, przynosząc nieznane zwyczaje, sposoby życia i idee! Wszyscy jesteśmy dziećmi Boga!” — głosiło między innymi przesłanie.„Nie może być pokoju bez wolności religii, wolności myśli, wolności słowa i szacunku dla poglądów innych” — stwierdzono również w orędziu papieża.Czytaj też: To oni wybiorą nowego papieża. Czterech Polaków na konklawePapież w szczególności odniósł się do trwającego konfliktu w Izraelu i Strefie Gazy: „Pragnę wyrazić moją bliskość z cierpieniami chrześcijan w Palestynie i Izraelu oraz całego narodu izraelskiego i palestyńskiego. … Apeluję do walczących stron: ogłoście zawieszenie broni, uwolnijcie zakładników i udzielcie pomocy głodującemu narodowi, który pragnie przyszłości w pokoju!” — brzmiało przesłanie.Wielkanocne orędzie odnosiło się również do trwających konfliktów w Ukrainie i innych miejscach, a także do kryzysów humanitarnych na całym świecie.Czytaj też: Kto zostanie nowym papieżem?„Apeluję do wszystkich, którzy sprawują odpowiedzialność polityczną na świecie, by nie ulegali logice strachu, która prowadzi jedynie do izolacji, lecz aby wykorzystywali dostępne zasoby, by pomagać potrzebującym, walczyć z głodem i wspierać inicjatywy promujące rozwój” — brzmiało przesłanie. „To są ‘broń’ pokoju: broń, która buduje przyszłość, a nie sieje śmierć!”Oto pełny tekst ostatniego wielkanocnego orędzia Franciszka, opublikowanego w niedzielę przez Watykan:Chrystus zmartwychwstał, alleluja!Drodzy bracia i siostry, Wesołych Świąt Wielkanocnych!Dziś wreszcie w Kościele ponownie rozbrzmiewa śpiew „alleluja”, przekazywany z ust do ust, z serca do serca, i to sprawia, że lud Boży na całym świecie wylewa łzy radości.Z pustego grobu w Jerozolimie dociera do nas niespodziewana dobra nowina: Jezus, który został ukrzyżowany, „nie ma Go tu, zmartwychwstał” (Łk 24,5). Jezusa nie ma w grobie, On żyje!Miłość zwyciężyła nienawiść, światło zwyciężyło ciemność, a prawda — fałsz. Przebaczenie zwyciężyło zemstę. Zło nie zniknęło z historii; będzie obecne aż do końca, ale nie ma już przewagi; nie ma już władzy nad tymi, którzy przyjmują łaskę tego dnia.Siostry i bracia, szczególnie ci z was, którzy doświadczacie bólu i cierpienia — wasz cichy krzyk został usłyszany, a wasze łzy zostały policzone; żadna nie została zapomniana! W męce i śmierci Jezusa Bóg wziął na siebie całe zło tego świata i w swoim nieskończonym miłosierdziu je pokonał. Wyrwał diabelską pychę, która zatruwa ludzkie serce i szerzy przemoc oraz korupcję wszędzie. Baranek Boży zwyciężył! Dlatego dziś możemy z radością zawołać: „Chrystus, moja nadzieja, zmartwychwstał!”Zmartwychwstanie Jezusa jest istotnie fundamentem naszej nadziei. W świetle tego wydarzenia nadzieja nie jest już iluzją. Dzięki Chrystusowi — ukrzyżowanemu i zmartwychwstałemu — nadzieja nie zawodzi! Spes non confundit! (por. Rz 5,5). Ta nadzieja nie jest ucieczką, lecz wyzwaniem; nie złudzeniem, lecz umocnieniem.Wszyscy, którzy pokładają nadzieję w Bogu, powierzają swoje słabe dłonie Jego mocnej i potężnej dłoni; pozwalają się podnieść i wyruszają w drogę. Wraz ze Zmartwychwstałym Jezusem stają się pielgrzymami nadziei, świadkami zwycięstwa miłości i rozbrojonej mocy Życia.Chrystus zmartwychwstał! Te słowa zawierają cały sens naszego istnienia, bo nie zostaliśmy stworzeni do śmierci, lecz do życia. Wielkanoc to święto życia! Bóg stworzył nas do życia i pragnie, by ludzka rodzina powstała na nowo! W Jego oczach każde życie jest cenne! Życie dziecka w łonie matki, jak i życie osób starszych i chorych, którzy w coraz większej liczbie krajów są postrzegani jako osoby zbędne.Jakże wielkie pragnienie śmierci i zabijania obserwujemy każdego dnia w licznych konfliktach toczących się w różnych częściach świata! Ile przemocy widzimy, często nawet w rodzinach, wymierzonej w kobiety i dzieci! Ile pogardy bywa okazywanej osobom bezbronnym, zmarginalizowanym i migrantom!W tym dniu pragnę, abyśmy wszyscy na nowo z nadzieją spojrzeli w przyszłość i odnowili nasze zaufanie do innych, także tych, którzy są od nas inni, którzy pochodzą z odległych krain, przynosząc nieznane zwyczaje, sposoby życia i idee! Wszyscy jesteśmy dziećmi Boga!Pragnę, abyśmy odnowili naszą nadzieję, że pokój jest możliwy! Ze Świętego Grobu, Kościoła Zmartwychwstania, gdzie w tym roku Wielkanoc obchodzona jest tego samego dnia przez katolików i prawosławnych, niech światło pokoju rozprzestrzeni się po całej Ziemi Świętej i całym świecie. Wyrażam moją bliskość z cierpieniami chrześcijan w Palestynie i Izraelu oraz całego narodu izraelskiego i palestyńskiego. Rosnący klimat antysemityzmu na całym świecie jest niepokojący. Myślę jednak także o ludności Gazy, a szczególnie o jej wspólnocie chrześcijańskiej, gdzie straszliwy konflikt nadal przynosi śmierć i zniszczenie oraz stwarza dramatyczną i godną pożałowania sytuację humanitarną. Apeluję do walczących stron: ogłoście zawieszenie broni, uwolnijcie zakładników i udzielcie pomocy głodującemu narodowi, który pragnie przyszłości w pokoju!Módlmy się za wspólnoty chrześcijańskie w Libanie i Syrii, które przechodzą obecnie delikatny etap w swojej historii. Pragną one stabilności i uczestnictwa w życiu swoich narodów. Wzywam cały Kościół, by pamiętał o chrześcijanach umiłowanego Bliskiego Wschodu w modlitwie.Myślę także w szczególności o ludności Jemenu, która doświadcza jednej z najpoważniejszych i najdłużej trwających katastrof humanitarnych na świecie z powodu wojny, i zachęcam wszystkich do poszukiwania rozwiązań poprzez konstruktywny dialog.Niech Zmartwychwstały Chrystus obdarzy Ukrainę, spustoszoną wojną, swoim wielkanocnym darem pokoju i zachęci wszystkie zaangażowane strony do kontynuowania wysiłków na rzecz osiągnięcia sprawiedliwego i trwałego pokoju.W tym świątecznym dniu pamiętajmy o Kaukazie Południowym i módlmy się, aby ostateczne porozumienie pokojowe między Armenią a Azerbejdżanem zostało wkrótce podpisane i wprowadzone w życie, prowadząc do długo oczekiwanej pojednania w regionie.Niech światło Wielkanocy zainspiruje działania na rzecz harmonii na Bałkanach Zachodnich i wspiera przywódców politycznych w ich wysiłkach na rzecz łagodzenia napięć i kryzysów oraz — wspólnie z krajami partnerskimi w regionie — odrzucania działań niebezpiecznych i destabilizujących.Niech Zmartwychwstały Chrystus, nasza nadzieja, obdarzy pokojem i pocieszeniem ludy Afryki, które są ofiarami przemocy i konfliktów, zwłaszcza w Demokratycznej Republice Konga, w Sudanie i Sudanie Południowym. Niech wspiera tych, którzy cierpią z powodu napięć w Sahelu, Rogu Afryki i regionie Wielkich Jezior, jak również chrześcijan, którzy w wielu miejscach nie mogą swobodnie wyznawać swojej wiary.Nie może być pokoju bez wolności religii, wolności myśli, wolności słowa i szacunku dla poglądów innych.Nie ma też pokoju bez prawdziwego rozbrojenia! Konieczność zapewnienia każdemu narodowi obrony nie może przerodzić się w wyścig zbrojeń. Światło Wielkanocy wzywa nas do burzenia murów, które tworzą podziały i niosą ze sobą poważne konsekwencje polityczne i gospodarcze. Wzywa nas do troski o siebie nawzajem, do zwiększenia solidarności i do pracy na rzecz integralnego rozwoju każdego człowieka.W tym czasie nie zapominajmy o narodzie Mjanmy, nękanym przez długie lata konfliktów zbrojnych, który z odwagą i cierpliwością mierzy się ze skutkami niszczycielskiego trzęsienia ziemi w regionie Sagaing, które spowodowało śmierć tysięcy ludzi i ogromne cierpienia wielu ocalałych, w tym sierot i osób starszych. Módlmy się za ofiary i ich bliskich, i serdecznie dziękujmy wszystkim ofiarnym wolontariuszom niosącym pomoc. Zapowiedź zawieszenia broni przez różne strony w kraju jest znakiem nadziei dla całej Mjanmy.Apeluję do wszystkich osób odpowiedzialnych politycznie na świecie, by nie ulegały logice strachu, która prowadzi tylko do izolacji, lecz aby wykorzystywały dostępne zasoby, by pomagać potrzebującym, walczyć z głodem i wspierać inicjatywy promujące rozwój. To są „broń” pokoju: broń, która buduje przyszłość, a nie sieje śmierć!Niech zasada człowieczeństwa nigdy nie przestanie być znakiem rozpoznawczym naszych codziennych działań. W obliczu okrucieństwa konfliktów, które dotykają bezbronnych cywilów i atakują szkoły, szpitale oraz pracowników humanitarnych, nie możemy zapomnieć, że nie są atakowane cele, lecz osoby, z duszą i ludzką godnością.W tym Roku Jubileuszowym niech Wielkanoc stanie się również odpowiednią okazją do uwolnienia jeńców wojennych i więźniów politycznych!Drodzy bracia i siostry:W paschalnym misterium Pana śmierć i życie starły się w niezwykłej walce, ale Pan żyje na wieki (por. Sekwencja wielkanocna). Napełnia nas pewnością, że i my jesteśmy powołani do uczestnictwa w życiu, które nie zna końca, kiedy już nie będzie słychać zgiełku oręża ani pomruku śmierci. Powierzmy się Jemu, bo tylko On może uczynić wszystko nowym (por. Ap 21,5)!Wesołych Świąt Wielkanocnych dla wszystkich!