Celem jest edukacja społeczna. Około 100 tys. osób rocznie w Polsce umiera z powodu nowotworów. Przypadający 4 października Światowy Dzień Onkologii, to okazja, by m.in. przypomnieć o konieczności badań profilaktycznych. Z kolei 15 października obchodzony jest Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi, którego symbolem jest różowa wstążka. Światowy Dzień Onkologii, to szczególna okazja do zwiększenia świadomości na temat nowotworów, profilaktyki, diagnozowania oraz leczenia chorób onkologicznych.Celem Światowego Dnia Onkologii jest edukacja społeczeństwa na temat czynników ryzyka związanych z nowotworami, takich jak palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, niewłaściwa dieta, brak aktywności fizycznej czy narażenie na szkodliwe substancje.Tego dnia szczególnie promowane są badania profilaktyczne, które mogą pomóc we wczesnym wykrywaniu nowotworów, co znacznie zwiększa szanse na skuteczne leczenie.Chodzi też o zwiększenie wiedzy o dostępnych terapiach, takich jak chemioterapia, radioterapia, immunoterapia oraz terapie celowane, które są coraz skuteczniejsze w walce z nowotworami.Czytaj także: Onkologia sprzed 4,5 tysiąca lat. Odkrycie „przełomem w historii medycyny”Różowy październik Październik już od wielu lat uznawany jest na całym świecie za Miesiąc Świadomości Raka Piersi, tzw. Różowy październik. W ramach kampanii, 15 października 2024 roku przypada Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi, którego symbolem jest różowa wstążka. Miesiąc Świadomości Raka Piersi (tzw. różowy październik) celebrowany jest na świecie od 1985 roku. Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem u kobiet na świecie (25 proc.) i najczęstszą przyczyną zgonu (14 proc.), a chore na raka piersi stanowią 36 proc. kobiet żyjących z nowotworami. Szacuje się, że co roku raka piersi rozpoznaje się u blisko 1,7 miliona kobiet, a ponad 500 tysięcy umiera z tego powodu.To choroba niejednorodna, w której wyróżniamy różne podtypy. Największą zachorowalność na raka sutka notuje się krajach uprzemysłowionych (Belgia, Dania, Holandia, Niemcy, Wielka Brytania). Najmniej zachorowań występuje w krajach Afryki i Azji Południowo-Wschodniej.Region geograficzny jest czynnikiem istotnie modyfikującym ryzyko zachorowania na raka piersi. W Polsce rak piersi w ostatnim stuleciu stał się jednym z największych zagrożeń przedwczesnej umieralności kobiet. Czytaj także: Ten nowotwór najczęściej atakuje mężczyzn. Eksperci apelująTa choroba dotyka nie tylko kobietyRak piersi występuje również u mężczyzn, choć bardzo rzadko. Szacuje się, że jeden na sto przypadków nowotworów złośliwych sutka, to właśnie rak piersi u mężczyzn.Czynniki ryzyka rozwoju choroby są złożone, jednak kluczowy wpływ wydają się mieć czynniki związane ze stanem hormonalnym kobiety (czynniki reprodukcyjne, wiek pokwitania i przekwitania, stosowanie preparatów hormonalnych). Częstość występowania raka piersi wzrasta z wiekiem. Wśród kobiet przed 45. rokiem życia nowotwór występuje rzadko, a większość zachorowań dotyczy kobiet po 50. roku życia (w Polsce 80 proc. pacjentek).Czynnikiem, który znacząco zwiększa ryzyko zachorowania na raka sutka, jest obecność u danej osoby mutacji genu BRCA1 lub genu BRCA2. Szacuje się, że 4-8 proc. raków piersi może być wynikiem dziedzicznych mutacji, pozostałe przypadki są następstwem sporadycznych mutacji w komórkach somatycznych.Profilaktyka decydującaDecydujące znaczenie w kontekście profilaktyki i zapobiegania rozwojowi zaawansowanego nowotworu piersi ma jego diagnostyka i wczesne wykrycie (wtórna profilaktyka) oparta na regularnie przeprowadzanych badaniach mammograficznych (skrining).Niestety coraz młodsze Polki chorują na raka piersi. Z tego powodu w 2023 r. granica wieku w programie profilaktycznym została przesunięta z 50 do 45 lat. Kobiety w wieku 45-74, które nie miały zdiagnozowanego raka piersi, co dwa lata mogą bezpłatnie i bez skierowania skorzystać z badania mammograficznego, refundowanego przez NFZ w ramach ogólnopolskiego programu profilaktycznego. Te zaś, które są w grupie zwiększonego ryzyka, u których w rodzinie wystąpił rak piersi, bądź są obciążone genetycznie, mogą wykonywać badania raz w roku. Niezwykle ważne jest także regularne samobadanie piersi – 1 raz w miesiącu, 3-5 dni po menstruacji, a u kobiet, które już nie miesiączkują, w wybranym dniu miesiąca.Czytaj także: Sztuczna inteligencja na wojnie z rakiem