Liczne przykłady nielegalnych działań. Szef Narodowego Instytutu Wolności Michał Braun poinformował w środę, że kontrola NIK wykazała sytuację nielegalnego finansowania organizacji pozarządowych, w tym organizacji, które były zapleczem merytorycznym ówczesnej partii rządzącej – Prawa i Sprawiedliwości. Dyrektor Narodowego Instytutu Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (NIW-CRSO) Michał Braun i Andrzej Rybus-Tołłoczko przedstawili w środę wyniki kontroli przeprowadzonej przez NIK w Instytucie. Kontrola obejmowała rok 2023 i dotyczyła dwóch największych programów: PROO oraz NOWEFIO. Kontrola wykazała m.in. na brak rzetelności, zgodności z prawem, celowości i gospodarności. – Nie tylko kontrolowano sam NIW, ale także 15 wybranych beneficjentów, a więc kontrolerzy sprawdzili dokładnie na co środki były wydawane – dodał Braun. Braun zaznaczył, że kontrola NIK pokazała sytuację nielegalnego finansowania organizacji pozarządowych, w tym organizacji, które były zapleczem merytorycznym partii rządzącej – Prawa i Sprawiedliwości. – W badanej działalności stwierdzono, że proces oceny wniosków, wyłaniania projektów, weryfikacji i rozliczania był nierzetelny, w niektórych przypadkach niezgodny z prawem, niecelowy, niegospodarny, a okoliczności wskazują na niezasadność zajmowania stanowiska przez byłego dyrektora NIW-u pana Wojciecha Kaczmarczyka – powiedział. Jako przykład podał m.in. nielegalne finansowanie kongresów programowych PiS – Fundacji Polska Wielki Projekt. Braun poinformował, że prawnicy przygotowują dokumenty, które zostaną przekazane prokuraturze oraz Rzecznikowi Dyscypliny Finansów Publicznych. Przykłady nielegalnych działańW wystąpieniu pokontrolnym NIK napisano, że dyrektor NIW dokonał w latach 2021-2023 nielegalnej i nierzetelnej oceny wniosków złożonych w konkursie NOWEFIO przez Fundację Polska Wielki Projekt. Fundacja w latach 2018-2023, w ramach czterech projektów, otrzymała z NIW-CRSO łącznie 993 197 zł na organizację kolejnych edycji wydarzenia Kongres Polska Wielki Projekt wraz z wydarzeniami towarzyszącymi. W sumie Fundacja Polska Wielki Projekt otrzymała z NIW-CRSO 2 354 919 zł. Kolejnym przykładem przytoczonym przez Brauna było nielegalne udzielenie dotacji Fundacji Matecznik Pomocniczości i Dobroci, w której władzach zasiada m.in. były poseł PiS Jacek Kurzępa. Środki przyznano pomimo nieuzyskania wystarczającej liczby punktów i w oparciu o pozaregulaminowe kryteria. Ponadto wyrażano zgody na zmiany w przeznaczeniu środków po zakończeniu projektu. Fundacja ta otrzymała w sumie 1,7 mln złotych z NIW. Braun zauważył, że pierwszą rzeczą, którą odkrył, obejmując stanowisko dyrektora dwa tygodnie temu, że w ostatnich dniach swojej pracy dyrekcja wydała prawie 70 tys. zł na ekspertyzy prawne, które miały doprowadzić do tego, że minister ds. społeczeństwa obywatelskiego Agnieszka Buczyńska, a także członkowie Rady NIW-u nie zapoznają się z informacjami znajdującymi się w wystąpieniu pokontrolnym NIK. – Projekt wystąpienia NIK-u był dostępny w Instytucie od dwóch miesięcy i byłby dobrym narzędziem do odwołania władz znacznie wcześniej – dodał. Zastępca dyrektora NIW Andrzej Rybus-Tołłoczko podkreślił, że NIW został powołany do tego, by dystrybuować środki dla organizacji pozarządowych, a o ich przyznaniu mają decydować niezależni eksperci. – Podjęliśmy decyzję o tym, że zerujemy bazę ekspertów – powiedział. – Chcemy wypracować system wyboru ekspertów, którzy będą oceniać wnioski, by te wnioski były oceniane niezależnie od poglądów politycznych – dodał. – Pracujemy po to, żeby organizacje pozarządowe mogły z nami konsultować jak konkursy wyglądają, na co są te środki wydatkowane i żeby z nami współpracowali przy rozdysponowywaniu tych środków – podkreślił. Zaznaczył, że liczy także na małe organizacje, jak Koła Gospodyń Wiejskich, Ochotnicze Straże Pożarne.